Definicja traumy wg DSM-5:
A. Osoba została narażona na konfrontację ze śmiercią, groźbę śmierci,
poważne obrażenia ciała lub zagrożenie występowania takiego obrażenia,
nadużycie seksualne lub zagrożenie takiego nadużycia w jednej lub kilku
sytuacjach:
1. doświadczyła tego zdarzenia osobiście
2. była bezpośrednim świadkiem tego, jak ktoś inny doświadczył takiego
zdarzenia
3. traumatyczne zdarzenie dotknęło bliskiego krewnego lub przyjaciela
(śmierć lub zagrożenie życia powinny być związane z przemocą lub nagłym
wypadkiem)
4. osoba doświadczyła powtarzającego się lub skrajnie nasilonego
wydarzenia (np. stałe narażenie z uwagi na wykonywaną pracę
obserwowanie przemocy, śmierci)
Rodzaje traumy:
1. Doświadczenie jednorazowe (intencjonalne, nieintencjonalne), o ograniczonym czasie trwania np. katastrofy naturalne, napaść fizyczna, wypadek
komunikacyjny, kradzież, rabunek). Krótkotrwałe, nieoczekiwane, nagłe. Pojawia się w życiu codziennym stosunkowo często.
2. Doświadczenie tzw. traumy złożonej (wieokrotne zdarzenia lub serie zdarzeń np. przemoc fizyczna, psychiczna czy molestowanie seksualne w
dzieciństwie). Wielokrotna, powtarzająca się, długotrwała ekspozycja będąca często dziełem drugiego człowieka.
3. Doświadczenia masowe- wiele ofiar
Do zaburzeń, kóre mogą być konsekwencją doświadczenia traumy i silnego stresu zaliczamy (DSM 5):
- reaktywne zaburzenia więzi
- zaburzenia związane z rozhamowaniem w nawiązywaniu relacji społecznych
- zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD)
- ostre zaburzenie stresowe
- zaburzenia adaptacyjne
- inne specyficzne zaburzenia związane z traumą i stresem
- inne niespecyficzne zaburzenia pourazowe związane z trauma i stresem
Objawy, które moga się pojawić po zdarzeniu traumatycznym:
- zaburzenia snu (bezsenność, nadmierna senność, koszmary senne)
- zaburzenia libido, apetytu
- lęk, niepokój, drażliwość,
- objawy somatyczne: drętwienie, mrowienie, bóle różnego pochodzenia
- trudności z wykonywaniem codziennych obowiązków rodzinnych, zawodowych
- obniżony nastrój, bezsilność, bezradność, brak energii
- wycofanie z kontaktow społecznych, unikanie różnych sytuacji lub życia
- myśli rezygnacyjne
- powtórne odtwarzanie zdarzeń urazowych (powracające obrazy, odczucia)
- zmiany w funkcjach poznawczych (zaburzenia myślenia, natłok myśli)
Nie czekaj. Pozwól sobie pomóc. Powrot do dobrego funkcjonowania jest naprawdę możliwy.
Ważne aby poprosić o pomoc specjalistyczną. To oznaka siły i odwagi.
Światowe organizacje takie jak np. APA, WHO, NICE rekomendują metody do pracy z doświadczeniami traumatycznymi. Skuteczność tych metod potwierdzona jest badaniami naukowymi.
Są to m.in.:
Terapia Metodą Przedłużonej Ekspozycji PE (Prolonged Exposure Therapy),
Terapia Przetwarzania Poznawczego CPT, CPT+A (Cognitive Processing Therapy),
EMDR (Eye Movement desensitization and reprocessing)
Są to metody, którymi pracuję oraz dodatkowo wykorzystuję:
Ekspozycyjną Terapię Narracyjną oraz Krótkoterminową Terapię Eklektyczną PTSD (BEPP), również o udowodnionej skuteczności w leczeniu zaburzeń potraumatycznych.